Augustus 2013

Zouden er nog lezers zijn die nooit van Dan Brown gehoord hebben? Zijn Da Vinci Code werd zo’n wereldwijd succes en verfilmd, er werden zelfs boeken óver geschreven. Maar denk maar niet dat het zijn eerste stap op het schrijfpad was, daar was oefening aan voorafgegaan. Die eerste boeken werden opnieuw uitgegeven in het kielzog van de hype en sindsdien ook verslonden door Browns dankbare publiek. De Delta Deceptie (BROW) is er zo een en ook daaruit blijkt dat Dan Brown een bepaalde stijl heeft gevonden die zijn lezers boeit. Je mag het dan allemaal wel erg woest vinden en de dingen die zijn hoofdpersonen overleven  – op z’n minst gezegd – nogal vergezocht, maar dat is in al die James Bond films net zo en daar blijven de mensen toch ook in horden naar gaan kijken. De vaste formule is om het verhaal op te hangen aan een paar werkelijk bestaande organisaties (in dit geval o.a. NASA), een grote hoeveelheid technische details vermelden waar de lezer toch niets van snapt en al gauw denkt ‘het zal wel waar zijn’, een aantrekkelijke man en vrouw introduceren die de slechterikken wel eens mores zullen leren en die zich dan uit de meest onmogelijke situaties laten bevrijden zodat ze elkaar aan het eind triomfantelijk in de armen kunnen vallen. En het stomme is dat je als lezer toch al die tijd gebiologeerd blijft lezen, want het is werkelijk spannend!

Een figuur die iedere Nederlander, en elke buitenlandse voetballiefhebber kent is Johan Cruijff. Een man die niet alleen fantastisch kon voetbalen – onder de vele onderscheidingen die hem ten deel vielen was die van ‘voetballer van de eeuw ‘ – maar ook vlot van de tongriem gesneden is. De media zijn daar dolblij mee, elke keer als Cruijff zijn mond open doet staan ze klaar om zijn uitspraken vast te leggen. Niet dat het allemaal zo erudiet of zelfs logisch is wat hij zegt (al is ‘logisch’ een van zijn lievelingswoorden), maar meer om de hoogst originele en vaak ongrammaticale wijze waarop hij zich uitdrukt. In 1983 zei Cruijff een keer: ‘Als ik ergens ben, dan ben ik ook nadrukkelijk aanwezig’ en reken maar dat dát waar is. In Je moet schieten, anders kun je niet scoren (796.344DAV) heeft Henk Davidse de uitspraken van Cruijff vastgelegd, zelfs in 1998 was dat al een boek vol. Met achterin de prijzen en onderscheidingen, alle wedstrijden, de rode kaarten (Cruijff was de eerste speler van het Nederlands elftal die ooit van het veld werd gestuurd!) en nog veel meer. Wat wil je als voetbalfan nog meer?

We kregen een prachtig nieuw boek: De zeventig beroemdste uitvindingen van de oudheid (609 ZEV). De ‘oudheid’ zijnde van 2 miljoen jaar geleden tot 1500 na Chr. Overzichtelijk ingedeeld in secties over ‘vervoer’, ‘jacht, oorlog en sport’, ‘kunst en wetenschap’ en ‘persoonlijke opsmuk’ (waar gewone kleding dan ook onder valt) behandelt het werkelijk álle aspecten van het leven en het opent je ogen voor dingen waar je misschien nooit bij stil had gestaan. Zoals, dat men geen kleding kon maken zonder eerst naalden uit te vinden. En dat deed men 30.000 jaar geleden al! Zonder die kleding – bescherming tegen de elementen – kon men ‘s winters niet gaan jagen, dus het leven veranderde daardoor al drastisch.

Ook in dit boek weer van die prachtige wetenswaardigheden, die gewoon heel leuk zijn om te lezen, zelfs al onthoud je ze niet allemaal. Zoals dat er 700 jaar voor Chr. al kunstgebitten bestonden, van ivoor met goud; dat de oude Chinezen al wildparken hadden om te gaan jagen; dat er in 610 v.Chr. al een voorloper van het Suez Kanaal gegraven werd; dat de oude Romeinen al tuinboeken hadden; dat de domesticatie van de rijst omstreeks 12.000 v.Chr veel belangrijker is geweest dan die van het graan; dat er in Toetanchamons tijd al zeer modern uitziende stoelen en manden gevlochten werden; en dat het oudste team -balspel ter wereld met een latex bal werd gespeeld. Zelfs de allereerste winnaar van de Olympische spelen in 776 v.Chr. staat er in.

Een boek over de verstommende vindingrijkheid van de mens – al die eeuwen al  ‘boer maak ‘n plan’, je kunt het zo gek niet bedenken.

Joe Lucchesi heeft het helemaal gehad met het NewYorkse politiewerk, vooral nadat hij een dader van een vreselijke misdaad heeft doodgeschoten. Zijn vrouw Anna wilde altijd al graag naar Ierland, waar ze ooit gewoond heeft en ze kopen een oude ongebruikte vuurtoren aan de zuidkust, die gaat Anna helemaal opknappen om in te wonen. Doet je denken aan dat Nederlandse tv programma Ik Vertrek! Het lijkt of er eindelijk rust in hun leven komt, hoewel zoon Shaun zijn Amerikaanse vrienden erg mist. Maar hij vindt een vriendinnetje, dus dat komt ook goed. Iedereen happy, zou je denken. Tot het vriendinnetje vermist raakt en vermoord gevonden wordt, met Shaun als voordehandliggende verdachte, en er bovendien blijkbaar iemand op zoek is naar Joe voor een wraakactie. In De rustige kust (BARC), haar romandebut, beschrijft Alex Barclay de gebeurtenissen in heel korte stukjes, die steeds over een van de personen in dit dichtbevolkte verhaal gaan en ze weet het ongelofelijk spannend te maken.

De Verlichte Kamers (MASO) is een boek met Zuid-Afrikaanse connecties. Schrijver Richard Mason is in Johannesburg geboren en heeft Boeren voorouders. Het feit dat sommigen daarvan in de Boeren-oorlog in Engelse concentratiekampen hebben gezeten, een paar er zelfs stierven, bracht hem er toe die gebeurtenissen in een boek te gebruiken, al is het verhaal zelf gewoon fictie.

Joan is een Londense dame van tachtig, die volgens haar dochter Eloïse niet meer zelfstandig kan wonen. Dus wordt er rondgekeken naar een bejaardenhuis en omdat Eloïse er financieel heel goed bij zit, mag het best het duurste en het beste – denken ze – zijn. Maar eerst gaan ze nog samen kort op reis naar Bloemfontein, waar Joan oorspronkelijk vandaan komt, om naar wat familiewortels te zoeken. De beschrijving van die trip is heel geestig. Het loopt iets anders af dan ze gedacht hadden en daarna verhuist Joan naar een kamer in The Albany. Denk nou niet dat er verder een gezapige oude dag volgt. Joan legt zich niet zomaar neer bij de maatregelen die de hoofdzuster neemt om haar inwoners kalm en gedwee te houden (heel beangstigend, vooral als je zelf oud bent!) en beleeft allerlei avonturen. Eloïse raakt intussen bij haar werk in de problemen, de hoofdstukken over die twee wisselen elkaar af. Een onderhoudend boek over oud worden en familierelaties, over fantasie en herinneringen en een warme vriendschap tussen oud en jong.